Rijbewijs in de EU wordt digitaal: wat verandert er?

De Europese Unie voert belangrijke veranderingen door in de regels voor rijbewijzen. Uiterlijk eind 2030 zal het fysieke rijbewijs plaatsmaken voor een digitale variant. Dit digitale rijbewijs wordt toegankelijk via een app en zal in Nederland een geldigheidsduur van tien jaar hebben. Daarnaast worden ook andere rijbewijsregels aangepast, waaronder de invoering van een proeftijd voor beginnende bestuurders en wijzigingen in de regelgeving voor het vrachtwagenrijbewijs.

De hervorming van het rijbewijs maakt deel uit van bredere plannen van de Europese Commissie om het vrije verkeer binnen de EU te vergemakkelijken en de verkeersveiligheid te verbeteren. Momenteel komen jaarlijks ongeveer 20.000 mensen om het leven op de Europese wegen. De nieuwe regels moeten helpen dit aantal te verlagen.

Wat houdt het digitale rijbewijs in?
Het digitale rijbewijs zal in principe een geldigheidsduur van vijftien jaar hebben. In landen waar het rijbewijs tevens als identiteitsbewijs geldt, zoals Nederland, blijft de geldigheid tien jaar. Dit was in Nederland al zo en blijft dus ongewijzigd. Wel zal het digitale rijbewijs straks in alle EU-landen erkend worden, wat het reizen en werken binnen de EU eenvoudiger maakt.

Nieuwe verkeersmaatregelen
Naast de invoering van het digitale rijbewijs krijgen lidstaten de mogelijkheid om de geldigheidsduur van rijbewijzen voor 65-plussers te verkorten. Dit moet ervoor zorgen dat ouderen die niet meer veilig kunnen rijden, sneller worden gescreend.

Verder worden rijscholen verplicht om leerlingen training te geven over het gevaar van telefoongebruik in de auto en rijden onder moeilijke omstandigheden, zoals bij sneeuw en gladheid. Daarnaast zal een medische keuring verplicht worden voor het verkrijgen van een rijbewijs, waarbij onder andere het gezichtsvermogen wordt getest.

Proeftijd voor nieuwe bestuurders
Er komt een proeftijd van twee jaar voor beginnende bestuurders. Tijdens deze periode gelden strengere regels en zwaardere straffen voor verkeersovertredingen zoals rijden onder invloed van alcohol of drugs en het niet dragen van een veiligheidsgordel. De EU moedigt lidstaten aan een zerotolerancebeleid te hanteren op het gebied van alcohol en drugs in het verkeer.

Lagere leeftijdsgrens voor beroepsrijbewijzen
Om het tekort aan vrachtwagen- en buschauffeurs tegen te gaan, wordt de minimumleeftijd voor het behalen van een vrachtwagenrijbewijs verlaagd van 21 naar 18 jaar. De leeftijdsgrens voor een busrijbewijs wordt verlaagd van 24 naar 21 jaar.

Invoering
Deze maatregelen moeten nog worden goedgekeurd door de Raad en het Europees Parlement. Zodra dit gebeurt, hebben de EU-lidstaten vier jaar de tijd om de nieuwe regels in hun nationale wetgeving op te nemen en zich voor te bereiden op de implementatie ervan.